Sự thật về những chỉ số chất lượng không khí nhiều người trong chúng ta vẫn đang nhầm tưởng

Những chỉ số có thể khá đáng báo động, tuy nhiên tình hình thực tế chưa chắc đã giống như những gì bạn được cảm nhận.

Làm thế nào để thấy được bầu không khí bạn đang hít thở là sạch, là đạt chất lượng? Thực ra xưa nay, chúng ta thường chỉ tùy thuộc vào cảm nhận của bản thân. Bạn hít thở cảm thấy thoải mái, không khí mát mẻ, không bức rức thì mặc nhiên đó là không khí sạch.

Khoa học thì khác! Muốn đánh giá thứ gì chúng ta cũng cần các chỉ số cụ khả năng. Và với câu chuyện không khí sạch, chúng ta sử dụng chỉ số đo lường chất lượng không khí AQI (Air quality Index).

AQI là chỉ số được có nhiều quốc gia tin sử dụng để đánh giá bầu không khí chúng ta đang hít thở. Tuy nhiên thực tế cho cho rằng, phần lớn người trong chúng ta - và có thể là cả bạn nữa - đang có một hiểu nhầm không nhỏ về các gì mà nó tiết lộ.

AQI cho nhận thấy điều gì?

Đây là chỉ số được tính toán từ các thông số quan trắc các chất ô nhiễm trong không khí nhằm cho nhận thấy tình trạng chất lượng không khí và mức độ tác hại đến sức khỏe con người.

Các chỉ số AQI được tính toán trên công thức để chuyển đổi số đo PM 2.5 thành chỉ số chất lượng không khí. Dành cho các ai chưa thấy, PM 2.5 mật độ hạt bụi có đường kính nhỏ hơn 2,5micromet có trong không khí quanh máy quan trắc. Sau khi quy đổi, chất lượng không khí sẽ được biểu diễn theo một thang điểm gồm 6 khoảng, và cụ khả năng như sau:

Nguồn ảnh: Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Việt Nam

Nhưng chỉ mình AQI không nói lên được toàn bộ bức tranh không khí của toàn thành phố

Có những thời điểm mọi người nhìn máy đo và nhận được chỉ số AQI ở mức khá cao ngất ngưởng, để rồi cảm cho rằng hoang mang tại chất lượng không khí quá kém. Tuy nhiên, câu chuyện về AQI không chỉ đơn giản như thế.

Đầu tiên, cần hiểu rằng AQI không phải là một chỉ số hoàn hảo. Nó được xây dựng tùy trên công thức chuyển đổi số đo PM 2.5 thôi, trong khi để đánh giá tổng nguy cơ chất lượng không khí thì còn cần những chỉ số khác như PM10, lượng CO₂trong không khí...

Thứ 2 là tại Việt Nam, nhiều người lấy chỉ số AQI tại thiết bị quan trắc của Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cung cấp. Thế nhưng, ngay chủ yếu website của đại sứ quán cũng đưa ra lưu ý rằng thiết bị của họ chỉ có khả năng đưa ra chỉ số chất lượng không khí ở vùng gần lãnh sự quán - nơi đặt thiết bị quan trắc.

Nói biện pháp khác, đó là chỉ số cục bộ, chứ không thể đại diện cho chất lượng không khí toàn thành phố.

Không thể lấy AQI từ một máy quan trắc để đại diện cho cả một thành phố.

AQI cũng sẽ có sự khác biệt theo từng thời điểm trong ngày. Vào giờ khá cao điểm, chất lượng không khí sẽ tệ hơn bởi các phương tiện lưu thông có nhiều. Trong các ngày mưa hoặc có gió đa số, AQI cũng sẽ giảm xuống.

Và cuối cùng là về các cỗ máy đo chất lượng không khí ở nhà mà nhiều gia đình đang sử dụng. Có một sự thật đa số người cần biết là không khí trong nhà đôi khi có chất lượng còn kém hơn ngoài trời vì cấu trúc khép kín, nên cũng không nguy cơ vin vào đó mà bảo không khí toàn thành phố đang xuống cấp được.

Tóm lại, câu chuyện chúng ta cần thấy tại đây là AQI dù sao cũng chỉ mang tính chất tham khảo mà thôi.

Tin tức khác:

Tác hại không ngờ từ nệm bẩn

Cách giặt nệm cao su tại nhà cực sạch

Cách giặt nệm cao su tại nhà cực sạch