Nghiên cứu phương thức mới tiêu diệt mầm nhóm bệnh sốt rét trong gan

Nhằm tìm ra phương phương pháp hữu hiệu loại trừ nhóm bệnh sốt rét nguy hiểm có khả năng dẫn đến tử vong, những nhà khoa học quốc tế đã thử nghiệm biện pháp tiếp cận mới, tiêu diệt các ký sinh trùng sốt rét ngay từ giai đoạn ủ căn bệnh, khi các ký sinh trùng này mới chỉ ký sinh trong gan. Đây là phương thức mà cho đến nay chỉ khá ít nhà khoa học nghiên cứu.

Bà Elizabeth Winzeler, Giáo sư Dược thuộc Đại học Y San Diego thuộc trường Đại học California (Mỹ), khẳng định thông thường các nhà khoa học chỉ tập trung nghiên cứu những loại thuốc có thể chữa bệnh sốt rét tại rất khó nghiên cứu ký sinh trùng sốt rét khi mới chúng mới chỉ tại trong giai đoạn đầu ủ căn bệnh.

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã lấy ký sinh trùng trên hàng trăm nghìn con muỗi - vật chủ mang ký sinh trùng sốt rét di truyền cho người. Mỗi ký sinh trùng được lấy ra đều được để riêng trong mỗi ống nghiệm và được sử dụng những hợp chất hóa học khác nhau nhằm tiêu diệt những ký sinh trùng này khi chúng mới ở trong gan.

Bệnh sốt rét tại các ký sinh trùng Plasmodium gây.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành khoảng 500.000 cuộc thử nghiệm kiểu này. Sau khoảng 6 năm nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện 631 hợp chất hứa hẹn trở thành nền tảng để sản xuất các loại thuốc mới có thể ngăn chặn bệnh lý sốt rét.

Nhằm đẩy nhanh nỗ lực này, các nhà khoa học đã công bố công trình nghiên cứu của mình trên tạp chí chuyên ngành Science số ra ngày 6/12 để cộng đồng khoa học có khả năng cùng nghiên cứu hướng chuyển biến, sớm tìm ra loại thuốc mới an toàn cho người dùng và ngăn chặn hiệu quả ký sinh trùng sốt rét bị giải phóng khỏi gan, thâm nhập vào mạch máu.

Bệnh lý sốt rét do những ký sinh trùng Plasmodium tạo nên. Muỗi cái Anopheles bị nhiễm ký sinh trùng Plasmodium khi đốt sẽ truyền nhóm bệnh cho người. Sau đó, các ký sinh trùng này sẽ cư trú và sinh sôi, phát triển ở gan. Đến một lượng nhất định, tế bào gan sẽ vỡ ra và giải phóng các ký sinh trùng thế hệ mới vào máu. Trong giai đoạn này, bệnh nhân sẽ thường mọc các triệu chứng, sốt, đau đầu, đau cơ, ớn lạnh, run và đổ mồ hôi. Hiện tượng không được chữa trị trong hiện tượng mắc ký sinh trùng sốt rét Plasmodium falciparum, thường mọc ở châu Phi, bệnh nhân sẽ bị thiếu máu, suy gan, suy thận, khó thở và có thể gây tử vong.

Trong báo cáo hồi tháng trước, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhận định việc phòng, chống bệnh sốt rét trên phạm vi toàn cầu không đạt có nhiều chuyển biến. Bên cạnh đó số bệnh nhân sốt rét trong năm 2017 còn tăng tới thêm 2 triệu ca so với năm 2016 lên 219 triệu người. Số nếu tử vong là 435.000, chủ yếu là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi tại châu Phi.

Bất chấp hàng tỷ USD đã được chi ra, song thế giới vẫn chưa tìm biết phương thức thực sự hiệu quả để chống lại nhóm bệnh này. Theo kế hoạch, vaccine phòng chống sốt rét cho em bé - mang tên RTS,S - sẽ được phân phát ở 3 nước châu Phi trong năm 2019, dù loại vaccine này chỉ có khả năng giảm được 40% nguy cơ mắc sốt rét sau 4 liều.